Laten we bij het begin beginnen. Keramiek is een verzamelnaam voor keramische producten zoals aardewerk, steengoed en porselein, maar ook glas en diamanten. Ze hebben allemaal gemeen dat ze verhit worden in een oven. Ik heb het hier over keramiek gemaakt van klei.
Klei is een natuurproduct en in wezen dus gewoon modder met wisselende chemische bestandsdelen. Fantastisch toch? Er zijn zoveel verschillende soorten klei. Ik gebruik voornamelijk witbakkende klei, soms met een spikkel erin.
Wanneer de klei gewonnen is, kan de keramist aan de slag. Om tot een eindproduct te komen kan je de klei handvormen of draaien op een (elektrische) draaischijf. Dan begint het creatieve proces. De mogelijkheden met klei zijn ein-de-loos. Qua vorm en afwerking is er zoveel mogelijk. Als beginnend keramist kan dit ook overweldigend zijn, dus mocht je net de wereld van keramiek zijn binnengetreden; ‘Keep it simple and save’.
Wanneer je tevreden bent over de vorm, dan moet de klei drogen. En dat duurt láng, vaak minimaal een week. Want vocht en hitte gaan niet zo lekker samen in de oven. Wanneer een werk nog vochtig is; BOEM! Kapot. En dat is zonde…dus keramiek maken vraagt om geduld. Véél geduld want het hele proces van klei tot kopje duurt lang.
Is het werk helemaal kurkdroog, dan kan het voor de eerste keer gestookt worden. Deze stook noem je de biscuitstook. Ik stook de klei dan op 980 graden. Al het vuil is uit de klei weggebrand, de klei verandert nu langzaam tot keramiek en is klaar voor de volgende stap: glazuren! Wanneer je de wereld van de glazuren binnentreedt kom je terecht in een wereld vol kunstzinnige mogelijkheden. Dit is zo fantastisch. Ik hou enorm van simpele en rustige glazuren, maar er is echt van alles mogelijk. Ik breng dit aan met de kwast, laagje voor laagje en ook daarna moet het werk weer drogen… Zoals ik al zei; geduld :)
Zoals eerder gezegd; keramiek is een verzamelnaam. De keramische producten van klei zijn aardewerk, steengoed en porselein. Een groot verschil tussen de drie producten is de temperatuur waarop de klei in de laatste stook - de glazuurstook- wordt gebakken. Mijn producten zijn allemaal op steengoedtemperatuur gebakken. Dat betekent wanneer het werk geglazuurd is, het gebakken wordt op ongeveer 1220 graden. De klei die ik gebruik is daarna dichtgesinterd en de glazuur heeft het werk voorzien van een mooi, decoratief beschermlaagje. Het product is waterdicht en vaatwasserbestendig en klaar voor gebruik!
Het hele proces vraagt om tijd, aandacht en liefde. Zonder liefde voor de klei, zal er nooit een waardevol en uniek eindproduct zijn. Ik durf te stellen dat álle keramisten, - ook de keramisten die hobbymatig met klei werken- in meer of mindere mate, een vorm van liefde voelen voor klei. Wanneer ik in de zomer een paar weken op vakantie ga, dan mis ik de klei. Het gevoel van de klei door mijn handen, het bedenken van een nieuw product of simpelweg het creëren, dat is iets dat ik nooit meer kan missen.